Аймгийн хамгийн олон ямаатай малчин ,"Алтан ишигний" эзэн Р.Эрдэнэтөгс
Баянмөнх сумын Хэрлэн багийн малчин Р.Эрдэнэтөгс нь ìàë ìàëëàæ мал аж ахуйн салбарт 20 жил тасралтгүй үр бүтээлтэй ажиллаж áàéíà.
Р.Эрдэнэтөгсийн ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äèéí гаргасан àìæèëòààñ äóðüäâàë:
• 2007 онд “Мянгат малчин”
• 2008 онд аймгийн “Сайн малчин”
• 2011 îíä “ÕÕÀÀ-í òýðã¿¿íèé àæèëòàí” цол тэмдэг
• 2011 онд Ардын Хувьсгалын 90 жилийн ойн медаль
• 2013 онд Хил хамгаалахын “Хүндэт тэмдэг”
• 2013 онд Хэнтий аймаг байгуулагдсаны 90 жилийн ойн медаль
• 2014 онд Нутгийн Удирдах холбооны дээд шагнал “Соёмбо” тэмдэгээр тус тус
шагнагдаж байсан.
Р.Эрдэнэтөгс нь çàõ çýýëèéí ºíººãèéí íºõöºë áàéäàëä ìàë ñ¿ðãýýхээ тоо толгойг ºñãºн нэмэгдүүлж îòîð í¿¿äëèéã òîãòìîë õèéæ ìàëûí òàðãà õ¿÷èéã ñàéí àâàõóóëæ 100 ýõýýñ 100-120 ò¿¿íýýñ äýýø òºë õ¿ëýýí àâ÷ òºëèéí õîðîãäîë ãàðãàëã¿é àæèëëàæ áàéãàà òóðøëàãàòàé ñàéí ìàë÷èí þì.
2014 îíä 4646 òîëãîé ìàë òîîëëóóëж төллөвөл зохих 1870 эм ямаанаас 2318 толгой ишиг хүлээн авч бойжуулсан байна.
Р.Эрдэнэтөгс нь малгүй өрхийг малжуулж дэмжлэг туслалцаа үзүүлж 2012 онд 7 өрхөд адуу 1, үхэр 150, ямаа 500 нийт 651 толгой мал, 2013 онд 6 өрхийг малжуулж адуу 2, хонь 150, ямаа 800 нийт 952 тогой мал, 2014 онд 6 өрхийг малжуулж адуу 2, үхэр 200, ямаа 800 нийт 1002 толгой мал малжуулахаар өгч 2012-2014 онд 19 өрхөд нийт 2605 толгой мал малжуулахаар өгч малжуулан өөрийн мал маллах арга ухааныг заан сургаж 6 шавь малчинтай болсон байна.
Р.Эрдэнэтөгс íü õýýëòýã÷, õýýëò¿¿ëýã÷èéí òîõèðîîã õýâèéí õýìæýýíä áàðüæ æèøèãò òýíöñýí õýýëò¿¿ëýã÷ýýð õàíãàäãààñ ãàäíà ìàëûí ÷àíàð àøèã øèìèéã äýýøë¿¿ëýõ òàëààð îíöãîé àíõààðàí Ñ¿õáààòàð àéìãèéí ̺íõõààí, Áàÿíäýëãýð, Õýíòèé àéìãèéí Ãàëøàð çýðýã ñóìäààñ õýýëò¿¿ëýã÷ ¿ðæèëä õóäàëäàí àâ÷ øèíýýð íºõºí òàâüæ ìàëûíõàà ÷àíàðûã ñàéæðóóëñàí.
Р.Эрдэнэтөгс нь төр засгийн бодлого шийдвэрийг хэрэгжүүлж малыг эрүүлжүүлэх чиглэлээр төрөл бүрийн үйлчилгээ авсан тухай баталгааг хангах зорилгоор “Жижиг дунд үйлдвэр эрхлэгч – малчин өрх” –өөр бүртгүүлэн малын гаралтай түүхий эдийн баталгаажуулалтын гэрчилгээ, хувийн тэмдэгтэй болсон.
Мөн Хоршооны тухай хуулийн дагуу 2010 онд 12 гишүүнтэй “Хэрлэн Завхан тал” хоршоог үүсгэн байгуулж мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж хоршооны гишүүдийн хамтын хөдөлмөрөөр жилд 200 тонн байгалийн хадлан бэлтгэдэг.
Малын тэжээлийн ургамал тариалдаг 100 га талбайг тойруулан цөлжилт, элсний нүүдлийг сааруулах ногоон байгууламжийн хэмжээг нэмэгдүүлэх зорилгоор
ногоон зурвас байгуулж бургас, хайлас, улиас зэрэг нийт 4000 ширхэг суулгац тариалан хашаажуулжлсан.
Р.Эрдэнэтөгс нь ашиглагдахгүй байгаа бэлчээрийн ашиглалтыг сайжруулан Хэрлэн багийн нутаг “Зүүн цагаан хошуу” нэртэй газарт өөрийн хөрөнгөөр гүн өрмийн худаг сэргээн засварлаж бэлчээрийн ашиглалтыг сайжруулсан. Мөн өөрийн эзэмшлийн өвөлжөө, хаваржааны 100 га газарт үлийн цагаан оготно устгалын ажлыг хийж гүйцэтгэн бэлчээр хамгаалах арга хэмжээг хэрэгжүүлсэн болно.
Р.Эрдэнэтөгсийн ìàë àæ àõóéí ¿éëäâýðëýëä îëîí æèë èäýâõè ç¿òãýë ãàðãàí ¿ð á¿òýýëòýé õºäºëìºðëºæ ìàë ñ¿ðãèéí òîî òîëãîéã ºñãºí ¿ðæ¿¿ëýõ, àøèã øèìèéã àøèãëàõ, ºðõèéí îðëîãîî íýìýãä¿¿ëýõ, ìàëã¿é ºðõèéã ìàëæóóëàõ àæèëä õºäºëìºðèéí ºíäºð àìæèëò ãàðãàñàí îëîí æèëèéí óéãàã¿é õºäºëìºð ç¿òãýë, òîãòâîðòîé àæëûí àìæèëò, õàìò îëíîî ãýñýí ñýòãýë èäýâõèéã íü ¿íýëæ МҮОНРТ, Хүнс хөдөө аж ахуйн яамнаас зарласан "алтан төлийн эзэн"-ээр Хэрлэн багийн малчин Р.Эрдэнэтөгс “Алтан ишигний эзэн”-ээр øàлгарсан байна.Мөн Р.Эрдэнэтөгс нь "аймгийн хамгийн олон ямаатай малчин" болсон юм.
Р.Эрдэнэтөгсийн ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äèéí гаргасан àìæèëòààñ äóðüäâàë:
• 2007 онд “Мянгат малчин”
• 2008 онд аймгийн “Сайн малчин”
• 2011 îíä “ÕÕÀÀ-í òýðã¿¿íèé àæèëòàí” цол тэмдэг
• 2011 онд Ардын Хувьсгалын 90 жилийн ойн медаль
• 2013 онд Хил хамгаалахын “Хүндэт тэмдэг”
• 2013 онд Хэнтий аймаг байгуулагдсаны 90 жилийн ойн медаль
• 2014 онд Нутгийн Удирдах холбооны дээд шагнал “Соёмбо” тэмдэгээр тус тус
шагнагдаж байсан.
Р.Эрдэнэтөгс нь çàõ çýýëèéí ºíººãèéí íºõöºë áàéäàëä ìàë ñ¿ðãýýхээ тоо толгойг ºñãºн нэмэгдүүлж îòîð í¿¿äëèéã òîãòìîë õèéæ ìàëûí òàðãà õ¿÷èéã ñàéí àâàõóóëæ 100 ýõýýñ 100-120 ò¿¿íýýñ äýýø òºë õ¿ëýýí àâ÷ òºëèéí õîðîãäîë ãàðãàëã¿é àæèëëàæ áàéãàà òóðøëàãàòàé ñàéí ìàë÷èí þì.
2014 îíä 4646 òîëãîé ìàë òîîëëóóëж төллөвөл зохих 1870 эм ямаанаас 2318 толгой ишиг хүлээн авч бойжуулсан байна.
Р.Эрдэнэтөгс нь малгүй өрхийг малжуулж дэмжлэг туслалцаа үзүүлж 2012 онд 7 өрхөд адуу 1, үхэр 150, ямаа 500 нийт 651 толгой мал, 2013 онд 6 өрхийг малжуулж адуу 2, хонь 150, ямаа 800 нийт 952 тогой мал, 2014 онд 6 өрхийг малжуулж адуу 2, үхэр 200, ямаа 800 нийт 1002 толгой мал малжуулахаар өгч 2012-2014 онд 19 өрхөд нийт 2605 толгой мал малжуулахаар өгч малжуулан өөрийн мал маллах арга ухааныг заан сургаж 6 шавь малчинтай болсон байна.
Р.Эрдэнэтөгс íü õýýëòýã÷, õýýëò¿¿ëýã÷èéí òîõèðîîã õýâèéí õýìæýýíä áàðüæ æèøèãò òýíöñýí õýýëò¿¿ëýã÷ýýð õàíãàäãààñ ãàäíà ìàëûí ÷àíàð àøèã øèìèéã äýýøë¿¿ëýõ òàëààð îíöãîé àíõààðàí Ñ¿õáààòàð àéìãèéí ̺íõõààí, Áàÿíäýëãýð, Õýíòèé àéìãèéí Ãàëøàð çýðýã ñóìäààñ õýýëò¿¿ëýã÷ ¿ðæèëä õóäàëäàí àâ÷ øèíýýð íºõºí òàâüæ ìàëûíõàà ÷àíàðûã ñàéæðóóëñàí.
Р.Эрдэнэтөгс нь төр засгийн бодлого шийдвэрийг хэрэгжүүлж малыг эрүүлжүүлэх чиглэлээр төрөл бүрийн үйлчилгээ авсан тухай баталгааг хангах зорилгоор “Жижиг дунд үйлдвэр эрхлэгч – малчин өрх” –өөр бүртгүүлэн малын гаралтай түүхий эдийн баталгаажуулалтын гэрчилгээ, хувийн тэмдэгтэй болсон.
Мөн Хоршооны тухай хуулийн дагуу 2010 онд 12 гишүүнтэй “Хэрлэн Завхан тал” хоршоог үүсгэн байгуулж мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж хоршооны гишүүдийн хамтын хөдөлмөрөөр жилд 200 тонн байгалийн хадлан бэлтгэдэг.
Малын тэжээлийн ургамал тариалдаг 100 га талбайг тойруулан цөлжилт, элсний нүүдлийг сааруулах ногоон байгууламжийн хэмжээг нэмэгдүүлэх зорилгоор
ногоон зурвас байгуулж бургас, хайлас, улиас зэрэг нийт 4000 ширхэг суулгац тариалан хашаажуулжлсан.
Р.Эрдэнэтөгс нь ашиглагдахгүй байгаа бэлчээрийн ашиглалтыг сайжруулан Хэрлэн багийн нутаг “Зүүн цагаан хошуу” нэртэй газарт өөрийн хөрөнгөөр гүн өрмийн худаг сэргээн засварлаж бэлчээрийн ашиглалтыг сайжруулсан. Мөн өөрийн эзэмшлийн өвөлжөө, хаваржааны 100 га газарт үлийн цагаан оготно устгалын ажлыг хийж гүйцэтгэн бэлчээр хамгаалах арга хэмжээг хэрэгжүүлсэн болно.
Р.Эрдэнэтөгсийн ìàë àæ àõóéí ¿éëäâýðëýëä îëîí æèë èäýâõè ç¿òãýë ãàðãàí ¿ð á¿òýýëòýé õºäºëìºðëºæ ìàë ñ¿ðãèéí òîî òîëãîéã ºñãºí ¿ðæ¿¿ëýõ, àøèã øèìèéã àøèãëàõ, ºðõèéí îðëîãîî íýìýãä¿¿ëýõ, ìàëã¿é ºðõèéã ìàëæóóëàõ àæèëä õºäºëìºðèéí ºíäºð àìæèëò ãàðãàñàí îëîí æèëèéí óéãàã¿é õºäºëìºð ç¿òãýë, òîãòâîðòîé àæëûí àìæèëò, õàìò îëíîî ãýñýí ñýòãýë èäýâõèéã íü ¿íýëæ МҮОНРТ, Хүнс хөдөө аж ахуйн яамнаас зарласан "алтан төлийн эзэн"-ээр Хэрлэн багийн малчин Р.Эрдэнэтөгс “Алтан ишигний эзэн”-ээр øàлгарсан байна.Мөн Р.Эрдэнэтөгс нь "аймгийн хамгийн олон ямаатай малчин" болсон юм.
Мэдээ бэлтгэсэн:Иргэний танхимын ажилтан П.Оюундэлгэр